Druga ważna debata edukacyjna podczas VI Kongresu Obywatelskiego była poświęcona edukacji nieformalnej. W polskim systemie nacisk położony jest przede wszystkim na edukację formalną, a pozaszkolne jej formy są niedoceniane – zauważyli eksperci. Rola pozarządowych organizacji edukacyjnych w szkole jest jednak znacząca, o czym mogą świadczyć setki projektów realizowanych co roku w szkołach.

Autorzy raportu "Polska 2030" przypominają, że umiejętność uczenia się jest w gospodarce rynkowej kluczem do samorealizacji i sukcesu. Czy polska szkoła rozwija takie dyspozycje? W jaki sposób zbudować system, który pozwoli jej wyznaczać nowe cele? - o tym między innymi rozmawiali uczestnicy trzeciej redakcyjnej debaty - oto jej fragmenty.

Słowo „edukacja” było odmieniane na wszystkie sposoby podczas zakończonego VI Kongresu Obywatelskiego, ale jedno jest pewne: na przewrót kopernikański w systemie kształcenia jeszcze poczekamy i to raczej dość długo. Na pewno pilnym wydaje się odpowiedź na pytanie, jakich kompetencji potrzebują Polacy we współczesnym świecie. Bo one zdecydują o tym, czym będziemy w ogóle w stanie konkurować, zarówno w wymiarze międzynarodowym i wewnątrzkrajowym.

Odnoszę wrażenie, że wprowadzone przed 10 laty rozwiązanie zupełnie nie służy budowaniu etosu nauczycielskiego, promowaniu dobrych nauczycieli, nie mobilizuje ich do poprawy jakości swojej pracy – zauważył Wojciech Starzyński w drugiej części dyskusji. „Przeciwnie, działa w odwrotnym kierunku. To jest duży problem, całkowicie przemilczany.”

System oświaty wymaga ciągle daleko idących zmian i to zmian sięgających jego podstaw prawnych. Uczestnicy dyskusji wskazują na konieczność nowych rozwiązań prawnych i przygotowania aktów prawnych, które nadałyby nową dynamikę rozwoju edukacji. Od czegoś jednak trzeba zacząć rzeczywistą transformację polskiej oświaty. Od czego?

Autorzy wprowadzonej 10 lat temu reformy oświaty zaproponowali nową formę sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia. Był to egzamin zewnętrzny, z którym całe środowisko oświatowe zaczęło wiązać nadzieje. Uznano, że może on stać się ważnym elementem rozmów o jakości edukacji; narzędziem, które ułatwi zdobycie cennych informacji o szkole i uczniu.