Teoria autodeterminacji (lub inaczej samostanowienia) mówi o trzech zasadniczych potrzebach każdego uczącego się. Są to: poczucie kompetencji, autonomii i więzi. Moim zdaniem warto zacząć właśnie od kompetencji, bo tylko wierząc, że jesteśmy w stanie się czegoś nauczyć, możemy się uczyć.

Wielu ludzi uważa, że ich intelektualne zdolności są wrodzone i nie podlegają zmianie. Tymczasem za każdym razem, kiedy uczymy się czegoś nowego, zmieniamy swój mózg – są w nim bowiem przechowywane pozostałości naszych doświadczeń. Czyli elementy, które kształtują ludzkie zdolności intelektualne, znajdują się w zasięgu własnej kontroli każdego uczącego się. Zrozumienie tego faktu pozwala widzieć w niepowodzeniu dowód wysiłku i źródło cennych informacji, wskazuje na potrzebę sięgnięcia głębiej lub spróbowania innej strategii.

To nie będzie historia fenomenalnego, fantastycznego sukcesu edukacyjnego… Tylko coś znacznie bliższe praktyki, z jaką większość z nauczycieli ma zapewne do czynienia na co dzień. Uczę od kilku lat fizyki w podwarszawskiej szkole podstawowej – jakiś czas temu dzieliłem się swoim pomysłem na prowadzenie zajęć z uczniami, którzy powinni jednak na tych zajęciach skorzystać. Zawsze interesowało mnie, czy możemy jako nauczyciele być skuteczni w szkole.

Młodzi ludzie dużą część swojego czasu spędzają w sieci, korzystają z dziesiątek aplikacji i serwisów, tworzą różne zasoby, rozwijają swoje aktywności. Ale jednocześnie stosunkowo mało dokumentują to, co stworzyli, osiągnęli. Choć metoda portfolio znana jest od wieków, w cyfrowym świecie ciągle nie może zdobyć swojego stałego miejsca w edukacji szkolnej. Dużą rolą pełnią tu nauczyciele, którzy mogą pokazać, dlaczego warto tworzyć takie cyfrowe portfolia o sobie i jak oraz kiedy mogą one być wykorzystane. Zwłaszcza, że mamy sporo cyfrowych narzędzi pomocnych w takich aktywnościach.

Jak mądrze zagospodarować czas ucząc w zróżnicowanej klasie? W każdej klasie znajdą się uczniowie, którzy szybciej wykonują zadania i czekają na kolejne instrukcje lub aktywności. Aby uniknąć nudy i utrzymać ich zaangażowanie, warto przygotować tzw. poczekajki – krótkie, rozwijające aktywności, które uczniowie mogą wykonać samodzielnie, czekając na resztę klasy. Poniżej znajdziesz kilka sprawdzonych propozycji, które nie tylko zajmą czas, ale także poszerzą wiedzę i rozwiną umiejętności uczniów.

Wybór sposobu, w jaki uczniowie poznają i przetwarzają nowe informacje w szkole, ma fundamentalne znaczenie dla powodzenia procesu uczenia się. Badacze edukacyjni ustalili, że są pewne oznaki, które wskazują na proces głębokiego myślenia uczniów. Po pierwsze uczniowie potrafią powiązać nowe treści z już im znanymi, a po drugie informacje poznane i przemyślane przez uczniów są na trwale zachowywane.