W internecie pojawił się pomysł zwołania ogólnopolskiego Sejmu Nauczycieli, w którym wzięliby udział nauczyciele i dyrektorzy szkół, reprezentujący procentowo szkoły wszystkich etapów oraz miejscowości rozmaitej wielkości i usytuowania na mapie Polski. To ciekawa inicjatywa, zważywszy na to, że nauczyciele razem, jako grupa zawodowa, bardzo rzadko wyrażają chęć zabrania głosu w dyskusjach na temat kierunków zmiany w oświacie. Najczęściej głos ten wyrażany jest w kuluarach lub komentarzach w internecie i nie jest dostatecznie słyszalny.

Rodzice są wielkim kapitałem społecznym szkoły, którego zupełnie nie umie się w Polsce wykorzystać. Mają do zaoferowania swoje szerokie kompetencje zawodowe i chęć do zaangażowania w pracę na rzecz swoich dzieci, ale bariery jakie zostały zbudowane między nauczycielami i rodzicami powodują, że rodzice są ciągle marginalizowani i tylko w niewielu szkołach udaje się stworzyć klimat przyjazny dla współpracy. To jeden z ważnych wniosków płynących z panelu „Na co my, rodzice, mamy wpływ w szkole – potrzeby i rzeczywistość“, która odbyła się pod koniec listopada w Warszawie w ramach międzynarodowej konferencji „Rodzice jako wolontariusze i uczestnicy edukacji swoich dzieci”.

Druga ważna debata edukacyjna podczas VI Kongresu Obywatelskiego była poświęcona edukacji nieformalnej. W polskim systemie nacisk położony jest przede wszystkim na edukację formalną, a pozaszkolne jej formy są niedoceniane – zauważyli eksperci. Rola pozarządowych organizacji edukacyjnych w szkole jest jednak znacząca, o czym mogą świadczyć setki projektów realizowanych co roku w szkołach.

Słowo „edukacja” było odmieniane na wszystkie sposoby podczas zakończonego VI Kongresu Obywatelskiego, ale jedno jest pewne: na przewrót kopernikański w systemie kształcenia jeszcze poczekamy i to raczej dość długo. Na pewno pilnym wydaje się odpowiedź na pytanie, jakich kompetencji potrzebują Polacy we współczesnym świecie. Bo one zdecydują o tym, czym będziemy w ogóle w stanie konkurować, zarówno w wymiarze międzynarodowym i wewnątrzkrajowym.

System oświaty wymaga ciągle daleko idących zmian i to zmian sięgających jego podstaw prawnych. Uczestnicy dyskusji wskazują na konieczność nowych rozwiązań prawnych i przygotowania aktów prawnych, które nadałyby nową dynamikę rozwoju edukacji. Od czegoś jednak trzeba zacząć rzeczywistą transformację polskiej oświaty. Od czego?

Autorzy raportu "Polska 2030" przypominają, że umiejętność uczenia się jest w gospodarce rynkowej kluczem do samorealizacji i sukcesu. Czy polska szkoła rozwija takie dyspozycje? W jaki sposób zbudować system, który pozwoli jej wyznaczać nowe cele? - o tym między innymi rozmawiali uczestnicy trzeciej redakcyjnej debaty - oto jej fragmenty.