Ponieważ z racji skrzywienia zawodowego wszystko kojarzy mi się z oświatą, kiedy Kraśnik w nowozmianowym kontekście pojawił się w mojej świadomości, w pierwszej chwili, zadałem sobie, przyznaję, naiwne pytania, czy ludzie, którzy nie wiedzą, czym jest homoseksualizm? Dlaczego ideologią nazywają niezgodność płci ciała i mózgu? Dlaczego nie odróżniają 5G od 5g i Wi-Fi od kuchenki mikrofalowej, czy w ogóle chodzili kiedyś do jakiejś szkoły? Przez myśl mi oczywiście nie przeszło, że jakieś 30 lat temu radni Kraśnika byli epatowani wiedzą o dzisiejszych technologiach i problemach społecznych, ale przecież szkoła jest miejscem, które „ma kształtować zdolności poznawcze, zachęcać do rozwoju oraz wzbudzać szacunek dla wiedzy i jej zdobywania”!

W pracy z nauczycielami i dyrektorami często słyszę: „Czy może Pani przyjechać i pomóc nam zlikwidować dzwonek w szkole?” „Powinniśmy w tym roku zrezygnować z ocen, jak to zrobić?” „Wprowadziłam przerwę pod chmurką i nauczyciele nie chcą dyżurować na dworze. Co robić?” Jak Polska długa i szeroka, w wielu szkołach kadra dyrektorska, z reguły z dyrektorem na czele, chce wprowadzać innowacje. Niestety, często ta zmiana jest sama w sobie mało nowatorska, co więcej – często kończy się porażką. Powstają tony dokumentów, frustracja wszystkich rośnie, a „nowe” rozwiązanie nie sprawdza się lub zostaje wstrzymane.

Za nami pierwszy miesiąc nauki w szkołach i przedszkolach. Mimo iż tylko część z nich przeszła na edukację zdalną lub hybrydową, to wizja kolejnej fali pandemii niepokoi nie tylko uczniów i ich rodziców, ale też całe grono pedagogiczne. Doświadczenia z minionego roku szkolnego, gdzie granica pomiędzy szkołą, pracą i domem praktycznie się rozmyła, sprawiają, że mamy dreszcze na samą myśl o powrocie do tych czasów. Jednak te same doświadczenia sprawiają również, iż mądrzejsi o błędy, które popełniliśmy i wiedzę, którą w ekspresowym tempie musieliśmy zdobyć, możemy tworzyć plan B wizji przyszłości edukacji.

W jednym z niedawnych wpisów na blogu („Piątka” dla uczniów) rzuciłem pomysł, aby wystąpić do władz o odroczenie wprowadzenia czwartego przedmiotu na egzaminie ósmoklasisty. Umotywowałem to zaburzeniami rytmu nauki w związku z pandemią oraz brakiem fundamentalnej potrzeby, by ciężko pracujących obecnych siódmoklasistów obciążać w tym trudnym czasie wysiłkiem i stresem związanym z dodatkowym sprawdzianem.

Ocenianie uczniów jest jednym z ostatnich bastionów przestarzałych konwencji w edukacji. W tym wpisie postaram przyjrzeć się naszym nauczycielskim praktykom oceniania, a właściwie niewygodnym prawdom w tej dziedzinie. Szczególnie warto się tym zająć, gdy teraz po powrocie do szkoły, nauczyciele intensywnie testują wiedzę uczniów i wystawiają im oceny.

Nauka i praca stają się w coraz większym stopniu zdigitalizowane. Jednocześni europejscy specjaliści ds. edukacji i rynku pracy oceniają, że jakość i skuteczność inicjatyw wspierających rozwój umiejętności cyfrowych dzieci i młodzieży jest często niewystarczająca i nie dociera do wszystkich zainteresowanych. Eksperci, z którymi przeprowadzono wywiady w trakcie pandemii COVID-19, zgodzili się, że światowy kryzys zadziałał jak „sygnał ostrzegawczy” dla rządów, aby ponownie ocenić potrzeby w tym zakresie i zainwestować w edukację w zakresie rozwijania umiejętności cyfrowych.