Z przeprowadzonego przez firmę Pearson rok temu badania identyfikującego “Power Skills” (Superumiejętności) potrzebne na rynku pracy w 2026 roku wynika, że jedną z tych umiejętności jest samodzielne uczenie się, rozumiane jako zdobywanie wiedzy oraz umiejętności. W jaki sposób szkoła może przygotować uczniów, rozwijając w nich potrzebne kompetencje?

Oto priorytet MEiN nr 8: "Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli narzędzi i materiałów dostępnych w sieci, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji." Ale jak się do tego zabrać w szkole?

Przewrócona lodówka, obok pralka bez drzwiczek, a do kompletu telewizor z rozbitym ekranem. Czy znasz taki widok z altanki śmietnikowej? Sprzęty te nie znikają, chociaż zabierane są wszystkie inne gabaryty – wyrzucone kanapy, szafy i ramy okienne. O co w tym chodzi? Za tym pytaniem stoi wiele innych, a odpowiedzi są bardzo ciekawe…

Zafascynowani zakupami sprzętów i oprogramowania, które nasycają, żeby nie powiedzieć przesadnie wypełniają szkolną przestrzeń, rzadko zastanawiamy się nad skutkami cyfrowej inwazji na szkoły (i rodziny). Pojawiają się wyniki badań, które pokazują, że nadużywanie narzędzi cyfrowych wpływa na zmniejszanie się możliwości rozwoju umiejętności czytania, pisania, liczenia – czyli generalnie uczenia się. Co więcej, badacze ludzkiej inteligencji odnotowali zatrzymanie, a nawet cofanie się dotychczas obserwowanego stałego wzrostu poziomu inteligencji kolejnych pokoleń (Efekt Flynna). Wiele wskazuje na to, że obserwowane zdarzenia to między innymi konsekwencja wszechobecności cyfrowanych mediów i uzależnienia znacznej części z nas od ich używania.

Od zawsze książki i czytanie były częścią mojego życia. Rozwijały moją wyobraźnię i pozwalały mi tworzyć nową rzeczywistość. Pomysł na stworzenie ogólnopolskiej akcji “Cała Polska czyta na głos” pojawił się z chęci połączenia nauczycieli i uczniów, którzy tak jak ja czują potrzebę dzielenia się darem głośnego czytania.

30 Międzynarodowa Konferencja Edukacji Demokratycznej IDEC 2023 wezwała Komitet Praw Dziecka ONZ do stwierdzenia, że “obowiązkowa nauka” (ang. “compulsory education”) oznacza gwarancję powszechnego dostępu do edukacji, a nie przymus uczęszczania przez dziecko do szkoły.