Pytania kluczowe lub łamigłówki intelektualne, które przyciągają uwagę uczniów na początku lekcji, to skuteczny sposób na rozwijanie ciekawości i wewnętrznej motywacji.
Dobrym sposobem jest przedstawienie uczniom kilku rekwizytów i zapytanie ich o to, jak one się łączą ze sobą i jaki mogą mieć związek z tematem, albo bez podania tematu, zapytać – o czym będzie lekcja. Takie pytanie nie tylko pomaga od razu zainteresować uczniów lekcją, ale także zwiększa ich motywację do nauki.
Kilka sposobów jak tworzyć takie „haczyki”:
Odgadnij połączenia
Myśląc o temacie lekcji, zastanów się: Jakie obrazy lub przedmioty są związane z danym tematem. Może pomoc wcielenie się w rolę ilustratora, który ma za zadanie oddać graficznie temat. Dalej możesz wybrać najbardziej odpowiednie, samemu je zilustrować lub poszukać obrazów w Internecie (lub poprosić program AI o ich wyprodukowanie). Jeśli to wykonalne, możesz również znaleźć prawdziwe przedmioty, które możesz przynieść na lekcję.
Pokaż przedmioty lub zdjęcia uczniom na początku lekcji i poproś ich, aby nazwali te przedmioty, a następnie spróbowali ustalić, co je łączy. Na przykład jeden z nauczycieli przyniósł kiedyś na zajęcia: kamienie, pamiątkowe przedmioty i zdjęcie potrawy; wszystkie one pochodziły z określonego regionu i stały się „haczykiem” na rozpoczęcie lekcji geografii o danym regionie.
Rozszyfruj temat
Inną interesującą strategią jest przekształcenie tematu lekcji w łamigłówkę słowną, którą uczniowie muszą rozwiązać. Może to być rebus, który uczniowie wspólnie odgadną. Mamy stronę pomagającą tworzyć rebusy: https://www.rebusy.edu.pl/.
Można wyświetlać łamigłówki w postaci filmów. Rozszyfrowanie tematu może być trochę czasochłonne, ale od razu zachęca uczniów do współpracy. Najprościej jest ułożyć dla uczniów krzyżówkę, złożoną z pojęć, które są związane z tematem i której rozwiązanie jest tematem lekcji.
Zgadywanka
Pomyśl o czymś, czego będziesz nauczać w kategorii – nagłówka wiadomości: Jak by to brzmiało, gdyby zostało wydrukowane w gazecie?. Następnie przekaż swój zapis jednemu z uczniów, który bez użycia słów, będzie miał za zadanie pokazać hasło pozostałym uczniom.
Podobny sposób polega na przygotowaniu dźwiękowej tajemnicy dla uczniów – znajdź nagranie audio czegoś związanego z tematem Twojej lekcji: piosenkę, odgłos natury znaleziony na YouTube lub nagrany smartfonem, zarchiwizowane nagranie itp. Poproś uczniów, aby na podstawie nagrania odgadli, o czym będzie lekcja. Jeśli np. planujemy lekcję o księżycu, można nagrać odgłos startu statku Apollo.
Znajdź odpowiedź
Być może najtrudniejszym, ale wartym wysiłku „haczykiem”, jest przedstawienie uczniom pytania kluczowego. To nie jest zgadywanka tematu, pytanie powinno dawać do myślenia i zachęcać uczniów do znalezienie odpowiedzi na nie.
Pytanie nie powinno być bardzo trudne, powinno być wystarczająco trudne, aby wzbudzić zainteresowanie. Odpowiedź uczniowie powinni móc znaleźć podczas lekcji. Uczniowie mogą napisać swoją odpowiedź na pytanie na karteczce i sprawdzić pod koniec lekcji, czy była prawidłowa.
Na przykład można na początku lekcji o tradycjach wielkanocnych pokazać uczniom obraz i propozycje nazwisk kilku malarzy i zapytać, kto ich zdaniem ten właśnie obraz namalował.
„Haczyki” mogą pomóc utrzymać zainteresowanie i zaangażowanie uczniów, zwłaszcza pod koniec roku szkolnego, wnosząc świeżą ciekawość do klasy.
Notka o autorce: Danuta Sterna jest byłą nauczycielką matematyki i dyrektorką szkoły, ekspertką merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS), prowadzonym przez CEO i PAFW. Autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach, prowadzi też swoją stronę: www.oknauczanie.pl. Niniejszy post ukazał się w partnerskim serwisie Edunews.pl - www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Valentiny Mielnikowej w Edutopia.org.
