Jakie umiejętności są kluczowe dla rozwoju dziecka oraz skutecznego przygotowania go do funkcjonowania w dorosłym życiu? Wiek dzieciństwa cechuje szybkie tempo rozwoju dziecka oraz ciekawość świata. W pryzmacie tego, rozwijanie kluczowych umiejętności, takich jak: logiczne myślenie, rozwiązywanie problemów, efektywne komunikowanie się, współpraca w zespole, planowanie pracy oraz świadome kierowania procesem swojego rozwoju i uczenia się, umożliwia dziecku osiągnięcie sukcesu edukacyjnego.
Przed nauczycielami pojawia się więc nowe wyzwanie, jakim jest motywowanie oraz wspieranie swoich wychowanków, w tym jakże ważnym procesie efektywnego rozwoju i uczenia się, poprzez stwarzanie im możliwości samorealizacji oraz atmosfery radosnego przeżywania dzieciństwa. Należy przy tym pamiętać o dopasowaniu procesu edukacyjnego dziecka do strefy jego najbliższego rozwoju, czyli jego potrzeb i możliwości.
Dlaczego warto koncentrować się na rozwijaniu tych umiejętności?
Rozwijanie umiejętności efektywnego uczenia się, w tym procesu logicznego myślenia, pomaga dziecku w osiągnięciu głębszego zrozumienia wiedzy i umożliwia wnikliwsze poznawanie otaczającego go świata. Proces ten mobilizuje dziecko do planowania swojej pracy, kreatywnego myślenia i odzwierciedlania zdobytych umiejętności uczenia się w swoim codziennym życiu. Dzieci potrzebują rozwijać strategię myślenia, gdyż umożliwia im to głębsze zrozumienie tematu, pomaga myśleć elastyczniej, analizować problem i poszukiwać najlepszych dla niego rozwiązań. Te umiejętności są potrzebne zarówno w przedszkolu i szkole, jak i w codziennym życiu.
W jaki sposób możemy ułatwić opanowanie umiejętności kluczowych dla rozwoju dziecka?
Efektywny proces uczenia, w tym rozwijanie logicznego myślenia, wymaga od nauczyciela wykorzystania odpowiednich narzędzi. Zastosowanie ich pozwala na ukierunkowanie uwagi dziecka na określony temat, cel czy też element całości. Sprzyja również wyrabianiu u dziecka korzystnego nawyku systematycznego i twórczego myślenia. Im bardziej świadomie będzie ono używało narzędzi, tym lepsze efekty uczenia się osiągnie.
Dzieciństwo jest optymalnym momentem wprowadzenia dziecka w przestrzeń publiczną i społeczną, jak też uczenia skutecznych narzędzi radzenia sobie w rozwiązywaniu różnorodnych zadań. Według Wygotskiego, dzieci powinny jak najwcześniej nauczyć się korzystania z umysłowych narzędzi kulturowych, ponieważ to właśnie one umożliwią mu kierowanie procesem rozwoju i poznawania świata. Jeżeli dziecko nauczy się tej umiejętności, będzie mogło rozwijać wszechstronne zdolności i osiągać sukcesy edukacyjne.
Narzędzia wspierające proces efektywnego uczenia się i rozwijające umiejętność logicznego myślenia
Odpowiednią propozycję stanowią narzędzia myślowe TOC, jakimi są chmurka, gałąź logiczna i drzewko ambitnego celu. TOC (ang. Theory of Constraints – Teoria ograniczeń) to program, który pozwala na identyfikację i zarządzanie ograniczeniami występującymi w otaczającym nas świecie (ograniczenia rozumiane są jako czynniki spowalniające realizację wyznaczonych celów). Twórcą TOC jest dr Eliyahu M. Goldratt – fizyk, lider biznesowy, autor licznych publikacji oraz założyciel fundacji TOCfE (TOC dla edukacji, 1995), propagującej program na całym świecie. Honorowym Prezydentem TOCfE jest Kathy Suerken (USA).
Program TOC wspiera dzieci w procesie nabywania umiejętności jasnego komunikowania się z innymi, określania i wyrażania własnych potrzeb, dążenia do celu i przewidywania konsekwencji zdarzeń związanych z podjętymi decyzjami poprzez wykorzystanie narzędzi logicznego myślenia, jakimi są gałąź logiczna, chmurka i drzewko ambitnego celu. Jego zadaniem jest przygotowanie dzieci do podejmowania decyzji oraz przejmowania odpowiedzialności za nie, wytrwałego dążenia do realizacji zamierzonych celów, a także rozwijanie szacunku i empatii. Jest on na tyle uniwersalny, że możemy zastosować go zarówno w przedszkolu i szkole (w tym również w pracy z dziećmi, które jeszcze nie czytają i nie piszą), jak też w pracy z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi oraz osobami niepełnosprawnymi. Początkowo TOC było wykorzystywane w biznesie, m.in. w dużych korporacjach, takich jak: General Motors, Philips, Procter&Gamble, Boeing czy też Ford Motor Company. Obecnie funkcjonuje również jako program edukacyjny w 21 państwach, na pięciu kontynentach i realizuje go już ok. 100 000 edukatorów i 8 mln dzieci.
Więcej o TOC podczas konferencji
O skutecznych metodach efektywnego uczenia się i rozwijaniu umiejętności logicznego myślenia opowiedzą specjaliści z różnych stron świata podczas XIII Międzynarodowej Konferencji edukacyjnej Myślę – Rozumiem – Wiem. Zastosowanie technik TOC w uczeniu się, która pod koniec października odbędzie się w Płocku. Szczegółowe informacje oraz ZAPISY na stronie www.konferencjatoc.pl. Dodatkowe informacje znajdziecie Państwo pod adresem: www.tocdlaedukacji.pl.
Polecamy pełny artykuł Doroty Kamińskiej, który ukazał się we wrześniowym numerze „Bliżej Przedszkola” [link]
Ostatnie komentarze