ABC motywowania uczniów do uczenia się

Bardzo ważne jest dotarcie do osobistych wartości i cech danego człowieka, a tak naprawdę do jego wewnętrznego napięcia w mózgu. Znane jest i powtarzane powiedzenie odnoszące się do motywacji, że – „kto chce - szuka sposobu, kto nie chce – szuka powodu“. Szkoła ma sporo możliwości, aby motywację w uczniach i nauczycielach wywoływać, rozwijać i wspierać.

Choć motywowanie nie jest zadaniem łatwym, jednak możliwym, a wręcz koniecznym. Nie jest też działaniem skomplikowanym. Wymaga odpowiednich umiejętności, wiedzy, przekonania o potrzebie i oczywiście - motywacji, bo jedynie zmotywowany może skutecznie motywować. Motywowanie powinno być przede wszystkim skuteczne - twierdzi wielu zajmujących się tym zagadnieniem. Powinno być nade wszystko dla zainteresowanych ciekawe i akceptowane oraz uznane za ważne.

Dobrze jest rozumieć sedno samej motywacji i strategie motywowania uczniów w różnym wieku oraz ludzi dorosłych. Sposobów jest bardzo wiele. Ich skuteczność jest różna, bo ona zależy w dużej mierze od typu inteligencji motywowanych osób. Jaką strategię wykorzystać w motywowaniu uczniów do uczenia się i pracy nad sobą oraz nauczycieli?

Oto wykaz wybranych strategii motywowania uczniów:

A

Autoprezentacja - Pokazać siebie, własne umiejętności, zainteresowania, wiedzę;

Autorytety i autorefleksja - Pokazać wielkich ludzi i uczyć autorefleksji;

B

Bunt młodych - Wykorzystać w edukacji bunt młodości;

Budowanie - Budować szklane szkoły i klasy

C

Ciekawość - Budzić, pogłębiać i pielęgnować zaciekawienie;

Cele osobiste - Stawiać uczniom osobiste cele edukacyjne;

D

Doradzanie - Doradzać sposoby uczenia się i zachowania;

Dążenia - Wzmacniać uczniowskie pragnienia, marzenia i dążenia;

E

Edukacja atrakcyjna - Być atrakcyjnym nauczycielem i ciekawie prowadzić lekcje;

Eksperyment - Organizować samodzielne eksperymenty i badania uczniów;

F

Fantazja - Wyzwalać fantazję i wyobraźnię uczniów;

Filmy edukacyjne - Wykorzystywać i tworzyć filmy;

G

Generowanie inicjatyw - Generować nowe pomysły i stawiać na kreatywność;

Geniusz - Każde ucznia traktować jak zdolne dziecko;

H

Higiena psychiczna - Pracować wg zasad higieny psychicznej;

Humor - Lekcje prowadzić dowcipnie i z humorem;

I

Inteligencja - Ćwiczyć wieloraką inteligencję uczniów;

Interaktywna tablica - Wykorzystywać technologie TIK i interaktywną tablicę;

J

Jakość mowy - Mówić do ucznia klarownie i precyzyjnie;

Jawność oceny - Jawnie, obiektywnie i sprawiedliwie oceniać efekty uczenia się;

K

Kary i narody - Uczyć i motywować bez kar i nagród;

Kreatywność - Postawić na uczniowską kreatywność;

L

Lubienie - Stosować reguły wywierania wpływu na ludzi;

Lenistwo - Krytykować paradoksy i lenistwo, ale unikać manipulacji;

Ł

Łamanie schematów - Uczyć niekonwencjonalnie i łamać dydaktyczne schematy;

Łamanie zasad oceniania - Wykorzystać walory uczniowskiej samooceny;

M

Myślenie - Budzić i rozwijać myślenie uczniów;

Motywatory - Stosować różnorodne strategie motywowania;

N

Neurodydaktyka - Poznać i wykorzystać zasady neurodydaktyki;

NLP - W edukacji wykorzystać walory strategii NLP;

O

Organizacja uczenia się - Organizować edukację służącą człowiekowi;

Ocenianie motywujące - Stosować zasady motywującego oceniania;

P

Pracować nad motywacją - Pracować nad rozwojem motywacji uczniów;

Poznać przyczyny - Poznać, zdiagnozować przyczyny niskiej motywacji uczniów;

R

Równość - Równo traktować wszystkich uczniów;

Reguły gry - Wspólnie ustalić zasady (reguły) postępowania w klasie, szkole;

S

Samodzielność - Stawiać na samodzielność i odpowiedzialność ucznia;

Suplikacja - Zastosować strategię suplikacji;

T

Twórczość (kreatywność) - Postawić na uczniowską zaradność i kreatywność;

Temperament - Zachęcać do nauki wg temperamentu ucznia;

U

Umiejętności - Ze szkoły uczynić akademię umiejętności;

Uważność - Uwagę skupić na uważności;

W

Wymaganie - Wymagać wysiłku, pracy i konsekwencji;

Wolność - Dać poczucie wolności, ale też wdrażać do regularności i samodyscypliny;

Z

Zainteresowanie - Za priorytet szkoły przyjąć rozwój poznawczych zainteresowań;

Zaintrygowanie - Na początku zajęć zaintrygować uczniów tematem - zadaniem;

Ż

Życzliwość - Postawić na życzliwość i partnerstwo;

Życiowe cele - Wskazać praktyczne cele i wywołać uczniowski entuzjazm.

(Notka o autorze: dr Julian Piotr Sawiński, nauczyciel konsultant Centrum Edukacji Nauczycieli w Koszalinie, członek zespołu e-Redakcji Edunews.pl)