Nowa wizja systemu edukacji

Strona 1 z 3

Rekomendacje powstały w wyniku prac Zespołu ds. Edukacji przy Radzie Rynku Pracy PKPP Lewiatan, spotkań z ekspertami z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, analiz istniejących rozwiązań w Polsce i innych krajach UE oraz dyskusji przedstawicieli rożnych środowisk biznesu.

1. Rzetelna analiza i lepsze monitorowanie obecnych i przyszłych potrzeb rynku pracy
Jak zaznacza PKPP Lewiatan, aby proponowane rozwiązania mogły zostać wdrożone w życie konieczne jest zebranie i ciągłe uaktualnianie informacji o potrzebach rynku pracy, funkcjonowaniu szkół oraz uczelni wyższych, losach absolwentów. Od ich zakresu i jakości zależy jakość rozwiązań szczegółowych. W tym zakresie eksperci proponują:

•	Poprawić jakość monitorowania i prognozowania potrzeb rynku pracy (oprócz danych historycznych). Będzie to możliwe badając potrzeby biznesu i kwalifikacje wymagane w poszczególnych zawodach.
•	Prognozować popyt na pracę w poszczególnych sektorach, zawodach i regionach kraju (Ministerstwo Pracy).
•	Monitorować dane statystyczne dotyczące zatrudnialności absolwentów według poszczególnych zawodów lub dziedzin kształcenia (GUS).
•	Monitorować losy absolwentów konkretnych szkół, głównie poziom ich zatrudnienia.

2. Kształtowanie postaw i promowanie pożądanej struktury podaży na rynku pracy
Konieczne jest kształtowanie nawyków edukacyjnych i promowanie uczenia się już „od przedszkola”. Niezbędne jest promowanie podejścia opartego na uczeniu się przez całe życie (idea „zatrudnialności” zamiast „zatrudnienia”), a także promowanie wykształcenia technicznego na każdym szczeblu (zasadniczego, policealnego, średniego i wyższego). W tym zakresie PKPP Lewiatan proponuje:

•	Wzmocnić system doradztwa zawodowego dla dzieci, młodzieży i ich rodziców, system informowania i poradnictwa przy szkołach gimnazjalnych, zawodowych, średnich, wyższych.
•	Wymagać znajomości rynku pracy, prognozowanego popytu i danych statystycznych dotyczących zatrudnialności przez doradców zawodowych. Wprowadzić wymagania kwalifikacyjne w tym zakresie.
•	Promować migracje ze wsi do miast oraz z miast o dużym poziomie bezrobocia do miast o wysokim zapotrzebowaniu na pracę. Konieczna jest: geograficzna koncentracja uczniów kształconych w rzadkich zawodach i takich, których edukacja jest bardzo kosztowna (wymaga dostępu do nowoczesnego aparatu, wysokich technologii), promowanie mobilności edukacyjnej współfinansowanej przez państwo (kształcenie, praktyki zawodowe i szkolenia praktyczne). Powinien powstać system finansowania kosztów zamieszkania (internaty, stancje) uczniów na poziomie ponadgimnazjalnym oraz wzrostu kosztów utrzymania w mieście.
•	Uprościć język i sposób komunikowania, wyjaśniania i promowania systemu edukacji, dla uczniów, pracowników i pracodawców: stworzyć centrum informacyjne (na wzór „jednego okienka”) na temat systemu edukacji (contact center, jeden telefon, jedna strona internetowa, jedno miejsce), stworzenie jednego centralnego systemu informowania (informacje ogólne) oraz systemów regionalnych i powiatowych (informacje szczegółowe). Zebrać w jednym miejscu informacji rozproszone w Ministerstwie Pracy, Ministerstwie Gospodarki, Ministerstwie Edukacji Narodowej i Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

3. Zmiana modelu kształcenia
PKPP Lewiatan proponuje zastosowanie promowanego i wdrażanego w krajach UE modelu kształcenia kompetencyjnego, który pozwala na połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do danej sytuacji. Ideą tego rozwiązania są niższe minima programowe, wyższe wymagania związane z wynikami kształcenia i uznawaniem kwalifikacji (standard EQF). Aby model ten mógł funkcjonować w praktyce, konieczne jest wg ekspertów:

•	podniesienie jakości kadry nauczającej,
•	wprowadzenie wymagań dotyczących rozwoju zawodowego osób zajmujących się kształceniem (Lifelong Learning – LLL – w odniesieniu do kadry nauczającej),
•	stałe podnoszenie operacyjnych umiejętności dydaktycznych kadry nauczającej (dydaktyka, socjologia, psychologia, andragogika,
•	stosowanie interaktywnych form i nowoczesnych metod kształcenia.

W tym zakresie eksperci proponują następujące rozwiązania: