Kształtowanie odporności psychicznej u dzieci i młodzieży

Jak napisały autorki, Katarzyna Walęcka-Matyja i Elżbieta Napora, we wstępie, „odporność psychiczna ujmowana jest tu jako zasób istotnie powiązany z poczuciem dobrostanu i zdrowia, zwłaszcza z radzeniem sobie w sytuacji trudnej. Określana jest przez pryzmat strategii życiowych, których cel stanowi skuteczne radzenie sobie ze stresującymi wydarzeniami. To sugeruje, że prężność psychiczna wiąże się ze zdolnością jednostki do samoregulacji oraz sprawnego adaptowania do zmieniającej się sytuacji. Odporność psychiczna jest wykorzystywana przez jednostkę do zaspokojenia jej doraźnych potrzeb bądź realizacji celów długoterminowych. Dotychczasowe wyniki dotyczące odporności psychicznej dzieci i młodzieży wskazują na ochronne znaczenie czynników środowiskowych, takich jak relacje z rówieśnikami czy związki z rodziną. Niemniej odporność psychiczną można efektywnie wzmacniać i rozwijać, poprzez różnego rodzaju oddziaływania psychologiczne, na przykład interwencje terapeutyczne czy warsztaty psychoedukacyjne. Działania te mogą mieć zróżnicowany charakter i można je prowadzić z perspektywy zarówno jednostkowej, jak i grupowej.”

W pierwszej części, teoretycznej, tematyka koncentruje się na zagadnieniu stresu w perspektywie dzieci i młodzieży, a także na zróżnicowanych sposobach radzenia sobie z nim. Autorki akcentują rolę odporności psychicznej w pokonywaniu trudności życiowych oraz podkreślają możliwość jej skutecznego wzmacniania i rozwijania poprzez różne formy oddziaływania psychologicznego.

W drugiej części publikacji, praktycznej, przedstawiono scenariusze zajęć psychoedukacyjnych. Są one ujęte w formie modułowej i tworzą kompendium specjalistycznej wiedzy psychologicznej dla osób pracujących z dziećmi i młodzieżą. Każdy cykl zajęć warsztatowych dotyczy innego obszaru odporności psychicznej, np. roli środowiska rodzinnego, życiowych wyzwań, poczucia własnej wartości, rywalizacji i współpracy, stabilności emocjonalnej, prawidłowej komunikacji czy zdolności budowania właściwych relacji interpersonalnych. Zaproponowane metody aktywizujące mogą przyczynić się do wzmacniania motywacji dzieci i młodzieży do dokonywania zmian.

Książka „Mam. Jestem. Mogę. Kształtowanie odporności psychicznej u dzieci i młodzieży” adresowana jest do osób pracujących z dziećmi i młodzieżą, psychologów, pedagogów, wychowawców, terapeutów. Może być pomocna w kształtowaniu przestrzeni do podejmowania kreatywnej aktywności, a także skłaniać do realizowania nowatorskich działań w obszarze psychologii stosowanej.

Notka o publikacji:

Mam. Jestem. Mogę. Kształtowanie odporności psychicznej u dzieci i młodzieży,
Katarzyna Walęcka-Matyja, Elżbieta Napora. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2024.
ISBN 978-83-8331-384-9. Więcej tutaj.