Dyskusje na temat edukacji, sensu i kierunku wprowadzania zmian pokazują, że problem tkwi często w niezrozumieniu istoty procesu uczenia się. Wiele osób nie wyobraża sobie alternatywy dla obecnego modelu. Dla wielu jest oczywiste, że uczniowie muszą siedzieć w ławkach, na których leżą podręczniki i słuchać nauczyciela. Propozycje odkrzesłowienia uczniów i przeprowadzania lekcji poza szkolną klasą wywołują ich protesty.

Stwierdziłem, że pora kolejny raz zadać sobie pytanie: Gdzie jest sens mojego życia zawodowego? Co ode mnie zależy? Za co odpowiadam? Za reformę? Za system oświatowy? Za szkołę? Nie! Odpowiadam tylko i wyłącznie za czterdzieści pięć minut mojej lekcji. Odpowiadam od początku do końca za to wszystko, co następuje w mojej klasie po zamknięciu drzwi i co ma bezpośredni związek z tymi czterdziestoma pięcioma minutami.

Z cyklu „45 minut”: w klasach trudnych zadanie domowe uczniowie zapisują bezpośrednio pod tematem lekcyjnym. Cała lekcja jeszcze widoczniej staje się przygotowaniem do odrabiania zadania domowego – do wzmacniania materiału. Uczniowie często preferują lekcje z bardzo widocznym celem. Ten sposób sprawdza się w zespołach uczniowskich o nikłej motywacji do samodoskonalenia. Czasami należy uczniów uszczęśliwić na siłę! Zaleca się łączenie takiego postępowania w przypadku lekcji o klasycznych ogniwach lekcyjnych.

Z cyklu "45 minut": piszący na tablicy nauczyciel jest nauczycielem nieprzygotowanym do lekcji. Nauczyciel pisząc na tablicy odwraca się do uczniów plecami i często jeszcze mówi w tym czasie – do tablicy. Zapisy nauczyciela powinny być przygotowane w formie prezentacji klasycznych i multimedialnych lub kart pracy i kserokopii, a dziś na ekranach komputerów lub tablic multimedialnych. Tych urządzeń też nie powinien obsługiwać nauczyciel.

Mówi się, mówi… o nowym pokoleniu uczniów i uczennic, wyrosłych w świecie cyfrowym. O cyfryzacji szkoły. O e-podręcznikach. O indywidualizacji w pracy z uczniem. Tu szuka się uzasadnienia zmian koniecznych w oświacie – szczególnym wzięciem u krytyków cieszy się gimnazjum.

W jednym z poprzednich tekstów napisałam o badaniu ESLC (European Survey on Language Competences). Wynika z niego, to samo, co widać gołym okiem, z językami obcymi mamy duży problem. Warto poszukać przyczyn tego stanu rzeczy i zastanowić się, jaki jest związek stosowanych dziś w glottodydaktyce metod z osiąganymi rezultatami. Może już czas odejście od tego, co przynosi tak odbiegające od oczekiwań owoce i poszukać nowych rozwiązań?