Luka cyfrowa jest wielkim wyzwaniem dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego i wymaga podjęcia działań edukacyjnych, dzięki którym można by przezwyciężyć zagrożenie wykluczeniem cyfrowym całych grup społecznych. Są one wymagane już teraz i potrzebna jest odpowiednia polityka oświatowa skierowana do osób, które nie korzystają z rozwoju technologicznego.
To główne przesłanie opublikowanego przez FutureLab, brytyjską organizację zajmującą się nowoczesną edukacją, raportu „Beyond the digital divide: Rethinking digital inclusion for the 21st century” (“Poza lukę cyfrową. Nowe ujęcie wykluczenia cyfrowego w XXI wieku”).
Przez lukę cyfrową zwykło się określać niemożność korzystania z dobrodziejstw nowych technologii z różnych powodów – braku dostatecznego wykształcenia i wiedzy, ubóstwa, niskiej świadomości ekonomicznej, nieznajomości języka, odległości geograficznych. Opublikowany przez FutureLab raport dotyczy Wielkiej Brytanii, można w nim wyczytać wiele wskazówek dla działań o charakterze edukacyjnym, które powinny być rozwijane i w Polsce.
FutureLab proponuje brytyjskim władzom nową kartę praw obywatelskich, która gwarantowałaby każdemu członkowi społeczeństwa zakres uprawnień, odpowiednio dopasowany do rzeczywistości cyfrowej, z którą się stykamy i z której możemy korzystać. Prawa te mają być dla władz celem, do którego realizacji powinny dążyć – tak, aby każdy miał możliwość podejmowania w swoim imieniu wyborów, czy i w jakim zakresie chciałby mieć dostęp i używać nowych technologii informacyjnych (ICT) w swoim życiu.
Jak zauważa Keri Facer, dyrektor ds. badań FutureLab, nie chodzi w tej akcji o zapewnienie jedynie odpowiednich narzędzi informatycznych i dostępu do nowych technologii informacyjnych. To nie zniweluje luki cyfrowej. „Nowoczesne technologie stały się integralną częścią naszego życia i konieczne jest przede wszystkim, aby ludzie zrozumieli, jakie możliwości rozwoju one oferują, a także sami mieli mozliwość podejmowania decyzji, jak i kiedy chcą z nich korzystać.”
FutureLab proponuje zestaw czterech uprawnień indywidualnych:
- każdy ma prawo podjąć decyzję, w oparciu o posiadane informacje i wiedzę, czy chce lub nie korzystać z nowoczesnych technologii komunikacyjnych.
- każdy posiada dostęp do odpowiedniego społecznego i technicznego systemu wsparcia, rozwijającego umiejętności i know how w zakresie korzystania z ICT.
- każdy posiada łatwy dostęp do zasobów informatycznych i usług, które są ważne i pożyteczne dla zaspokojenia indywidualnych potrzeb i zainteresowań.
- każdy posiada łatwy dostęp do pełnego zakresu urządzeń i programów ICT.
„Luka cyfrowa jest głęboko zakorzenionym problemem społecznym i nie zniknie sama z siebie” – uważa Keri Facer. „Używanie technologii informacyjnych jest nieodłącznym elementem rozwoju społecznego w XXI wieku. Osoby odpowiedzialne za politykę społeczną, rozwój technologii i inni kluczowi uczestnicy życia społecznego muszą razem pracować nad rozwiązaniem tego problemu.”
Swoją propozycją FutureLab rozpoczyna szerzej zakrojone badania nad zjawiskiem wykluczenia cyfrowego, które mają przynieść odpowiedź na pytanie, w jaki sposób przeciwdziałać pogłębianiu się luki cyfrowej. Wyjściowe materiały badawcze zawiera opracowanie „E-inclusion: Learning Difficulties and Digital Technologies” (E-wykluczenie. Problemy edukacyjne i cyfrowe technologie). Stanowi ono wytyczne dla osób odpowiedzialnych za rozwój informatyczny i edukację. Może być pożyteczną wskazówką dla nauczycieli, rodziców i osób uczących się.
Pobierz raport "Beyond the Digital Divide" (.pdf)
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Prowadzi także międzynarodowy serwis edukatorów ekonomicznych i finansowych EconomicEducator.eu).
Ostatnie komentarze