Znajdujemy się w ciekawym momencie rozwoju naszej cywilizacji, w której zmiany widoczne są niemal codziennie i dzieją się na naszych oczach. Dotyczy to zwłaszcza obszaru technologii, w tym technologii edukacyjnych. Kiedyś gadżetem był telefon komórkowy. Dziś miejsce nieodłącznego urządzenia komunikacyjnego u młodego pokolenia masowo zajmują smartfony - posiadające dostęp do Internetu, o możliwościach tabletu lub całkiem porządnego komputera i o niebywałych możliwościach multimedialnych i komunikacyjnych. Jak zatem mamy uczyć we współczesnej szkole?

Wszyscy prawdopodobnie wiemy, co to jest przechowalnia. Czy szkoła jest przechowalnią? Dziś edukacja to umowa społeczna o przechowalni - rodzice mają gdzie zostawiać dzieci, pod okiem całkiem wykształconych nauczycieli, nauczyciele mają gdzie pracować. Rząd ma świetną przechowalnie dla bezrobotnych: młodzi idą na uczelnie zamiast szlajać się po rynku pracy.

Zdaniem profesora Aleksandra Nalaskowskiego szkoła powinna pełnić trzy funkcje: adaptacyjną, rekonstrukcyjną i funkcję emancypacyjną. W jednym z ostatnich wywiadów dokładnie wyjaśnia i przekonuje, że pierwsza służy przygotowaniu dziecka zarówno pod względem wiedzy, jak i wychowania do rozumienia oraz funkcjonowania w świecie, który zastaje. Przypomina, że szkoła nie jest kursem przygotowawczym na studia. Wspólnie z rodzicami musi pomóc dziecku zbudować i przyjąć pierwszy depozyt wartości.

O potrzebie i strategiach motywowania uczniów do uczenia się, i pracowników do lepszej pracy, napisano już sporo. Czy nauczyciele nie znają tej literatury, a może niewłaściwie stosują proponowane metody motywowania? Oto jedna z nich - suplikacja. Na czym polega strategia suplikacji i jak ją zastosować w edukacji?

Co zrobić, żeby uczniom się chciało? Ich mózgi, to nie maszyny, które włączają się po wciśnięciu odpowiedniego guzika. Co zrobić, by chciały pracować? Jak uruchomić ich potencjał? Jak skierować uwagę na wybrane zgadnienia? Dzięki neurobiologom wiadomo, że aby człowiek mógł się uczyć, jego neurony muszą uwolnić mieszankę neuroprzekaźników i neuropeptydów. Wtedy mózg wprowdzony zostaje w stan gotowości do nauki. Bez owych substancji chemicznych nauka nie jest możliwa.

Odwiedziłam Finlandię w ramach wizyty studyjnej zorganizowanej w ramach programu DG Edukacja i Kultura, Program Uczenie się przez całe życie. W wizycie uczestniczyło 16 przedstawicieli instytucji edukacyjnych, pracowników ministerstw, uczelni wyższych, dyrektorów szkół, przedstawicieli organizacji pozarządowych z krajów: Francja, Niemcy, Czechy, Turcja, Szwajcaria, Nowa Zelandia, Włochy, Turcja, Chorwacja, Irlandia, Wielka Brytania, Węgry i Polska.