Małe dzieci całkiem nieźle radzą sobie z rachunkami, gdy mają do czynienia z konkretnymi przedmiotami, które dodają i odejmują. Ale w pewnym momencie coś się psuje i okazuje się, że już nie liczą tak dobrze. Może w polskiej szkole za szybko przechodzimy do abstrakcji, za szybko wprowadzamy język matematyczny? – zastanawia się Aleksandra Pezda, która o nauczaniu dzieci matematyki rozmawiała z ekspertami na antenie TOK FM.
Prof. Małgorzata Żytko z Uniwersytetu Warszawskiego potwierdza to spostrzeżenie. Jeden z wniosków (i rekomendacji) prowadzonych przez zespół dr Mirosława Dąbrowskiego w latach 2006-2012 badań dotyczących umiejętności matematycznych uczniów kończących klasę III – był właśnie taki – następuje za szybkie przejście od działań na konkretach (dodawanie gruszek w sadzie) do działań abstrakcyjnych (dodawanie cyfr). Brakuje pewnego modelu pośredniego, który pozwala dziecku zrozumieć działanie matematyczne, gdy posługujemy się pojęciami symbolicznymi. Pojęcia matematyczne muszą być najpierw zrozumiane przez dzieci.
Istotne jest też obserwacja dzieci – nauczyciel musi wiedzieć, jak różnią się dzieci w zakresie umiejętności matematycznych. Nie da się zaplanować z góry, że jakieś umiejętności zostaną osiągnięte dokładnie w tym i tym czasie – uważa matematyk Marcin Karpiński. Doświadczenia fińskie pokazują, że w każdej grupie znajdują się osoby, które potrzebują znacznie więcej czasu na zrozumienie działań, które wykonują.
Zanim zaczniemy uczyć, spróbujmy zdiagnozować dzieci, zobaczyć na jakim poziomie jest ich matematyka. Mamy duże możliwości relizacji ciekawych zajęć matematycznych. Nie skupiajmy się tylko na „przerabianie“ programu nauczania. „Gdybym kurczowo chciała trzymać się zapisów podstawy programowej, moje dzieci by się nie rozwijały, a wręcz nastąpiłby regres“ - mówi Ewa Wiatrak, nauczycielka z 31-letnim stażem ze Szkoły Podstawowej nr 68 w Warszawie.
Zapraszamy nauczycieli szkoły podstawowej do posłuchania ciekawej audycji w TOK FM:
(Notka o autorze: Marcin Polak jest twórcą i redaktorem naczelnym Edunews.pl, zajmuje się edukacją i komunikacją społeczną, realizując projekty społeczne i komercyjne o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Jest również członkiem grupy Superbelfrzy RP).