Godziny rozwoju. Jak wspierać nastawienie na rozwój i uczyć (się) innowacyjnie

fot. Fotolia.com

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Jest to nowoczesny podręcznik, który się czyta ze smartfonem w ręku. Bo podręcznik od książki różni się tym, że się go studiuje, czyli czyta i sprawdza, powtarza, wdraża i kolejny raz się próbuje. A dlaczego ze smartfonem? Bo znajdują się liczne odesłania do materiałów dostępnych w internecie, np. nagrania wideo. Taki wygodny hipertekst. Na stronie można kliknąć w link, ale jak "kliknąć" w papierowej książce? Na przykład z wykorzystaniem QR kodów i smartfonu. A co, jeśli wolelibyśmy obejrzeć i sprawdzić na laptopie? Nic trudnego, podane są skrócone linki, które łatwo wpisać do przeglądarki.

O jakim piszę podręczniku? Dorota Uchwat-Zaród, Marcin Zaród, Godziny Rozwoju. Jak wspierać nastawienie na rozwój i uczyć (się) innowacyjnie. Wydany w 2022 roku. Żałuję, że nie przeczytałem takiego kilkanaście lat temu. Ale nigdy nie jest za późno na naukę i skorzystanie z dobrych praktyk.

Co można zrobić w polskiej szkole tu i teraz, nie zważając na różnorodne, niesprzyjające uwarunkowania? I czy się da? Na te pytania odpowiedzią są "Godziny Rozwoju". Na pewno da się. Chcesz wiedzieć jak? Zachęcam do lektury komentowanej książki.

Cechą współczesności jest to, że jedyną stałą rzeczą jest... nieustanna zmiana. I właśnie dla szkoły w takiej rzeczywistość przeznaczony jest ten podręcznik. I to nie tylko dla nauczycieli, lecz także dla rodziców. Bo ci ostatni mogą być wspierającymi ambasadorami zmian. By mogli wspierać, np. metodę projektu, muszą wcześniej zrozumieć co i dlaczego się robi. Więc jest to podręcznik i dla nich. Dla mnie także, dla nauczyciela akademickiego. Bo i ja mierzę się ze świadomością, że to, czego się nauczyłem do tej pory, jest niewystarczające nie tylko jutro, lecz i dzisiaj. Zarówno szkoła jak i uniwersytet ukształtowały się w czasach rewolucji przemysłowej. I były to zupełnie inne warunki niż obecnie, czyli w czasów kolejnej rewolucji technologicznej, tym razem cyfrowej. Teraz absolwenci potrzebują innych umiejętności. Musimy zmieniać szkoły i uniwersytety oraz sposób kształcenia nie dlatego, że dawniej wymyślono coś złego, ale dlatego, że zmieniły się warunku społeczno-kulturowe. Zmienił się rynek pracy i oczekiwania wobec absolwentów.

Zmianę można potraktować nie jako zagrożenie (i narzekać) lecz jako wyzwanie. Dlatego i nauczyciel musi mieć te kompetencje, definiowane jako kluczowe kompetencje XXI wieku: kreatywność, komunikacja, krytyczne myślenie, kooperacja. Tu i teraz, od zaraz. Wcale nie jutro. Sam tego doświadczam w codziennej pracy akademickiej. A przecież nie do takich warunków i takich wyzwań byłem uczony w szkole a potem na studiach. Trzeba się samemu uczyć od nowa.

Nastawienie na rozwój można przyjąć jako coś naturalnego, oczywistego i przyjaznego. I tego można nauczyć się z opisywanym podręcznikiem w ręku. Przydatny jest także nauczycielom akademickim. Nastawienie na rozwój w odróżnieniu od nastawienia na trwałość. Jaka jest różnica między jednym a drugim? O tym piszą autorzy w części pierwszej. Jest więc niezbędna dawka teorii i ogólnego uzasadnienia pedagogicznego. Jak budować u uczniów i studentów wewnętrzną potrzebę zdobywania wiedzy i jak zachęcać ich do wychodzenia ze strefy komfortu i poszukiwać nowych rozwiązań? Te pytania nurtują mnie od dłuższego czasu. "Godziny Rozwoju" ogromnie mi się przydają w moich akademickich poszukiwaniach. Mam także zajęcia ze studentami specjalizacji nauczycielskiej. Ten podręcznik przyda się mi się więc podwójnie.

Aktualna i mądra treść i to dobrze przygotowana dydaktycznie. Tekst jest ilustrowany schematycznymi rysunkami i rysnotkami, które nie tylko ułatwiają zrozumienie, lecz i zapamiętanie treści oraz szybkie przypominanie sobie w czasie kolejnego przeglądania podręcznika. Liczne odwołania do najnowszych badań o funkcjonowaniu ludzkiego mózgu i aktualnych poszukiwań pedagogicznych, uzupełnione są wieloma przykładami oraz propozycjami scenariuszy do wykorzystania w codziennej pracy. Jest więc teoria i jest dobra praktyka. Dobre narzędzia do szybkiego wykorzystania. Jak to w funkcjonalnym podręczniku bywa. Książka uzupełniona jest wykazem sprawdzonych i co ważne - darmowych aplikacji (narzędzia online), które można wykorzystać od razu. Część z nich znam, inne są dla mnie nowością i z pewnością niebawem wypróbuję. Na sobie i na studentach. Bo ze zmianami nie warto czekać, rozwoju nie warto odkładać na później. Nie tylko mówić o potrzebie rozwoju, lecz wdrażać go od razu. Tu i teraz.

W pełni świadomie polecam nauczycielom i edukatorom. Podręcznik jest do pobrania tutaj. Więcej o godzinach rozwoju na stronie https://popojutrze2.pl/godzinyrozwoju/.