Edukacyjne standardy przygotowania nauczycieli w zakresie technologii

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times
ict w edukacjiOpracowano nowe standardy przygotowania wszystkich nauczycieli w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnej (w skrócie, technologii), które określają kompetencje i umiejętności nauczycieli oraz kierunki ich zawodowego rozwoju w zakresie globalnej technologii cyfrowej i jej wykorzystania w kształtowaniu osiągnięć i postaw uczniów.
 
Poprzednia wersja standardów została opublikowana w 2003 roku. Najnowsze standardy mogą być wykorzystane do opracowania programów kształcenia nauczycieli w uczelniach wyższych oraz programów doskonalenia nauczycieli pracujących zawodowo. Mogą również stanowić bazę dla opracowania certyfikatów, potwierdzających posiadanie przez nauczycieli dydaktycznych umiejętności komputerowych. 

Standardy opracował zespół, utworzony przy Polskim Towarzystwie Informatycznym (PTI). Sporządzone zostały już standardy przygotowania wszystkich nauczycieli w zakresie technologii, a w dalszej kolejności zostaną opracowane standardy przygotowania nauczycieli wydzielonych przedmiotów informatycznych (zajęcia komputerowe w szkole podstawowej i informatyka w gimnazjum i w szkołach ponadgimnazjalnych). Na podstawie standardów utworzone zostaną sylabusy szkoleń przygotowujących nauczycieli w zakresie przedstawionych standardów, jak również kryteria i ścieżki ubiegania się o certyfikat dydaktycznych umiejętności komputerowych, będący dostosowaniem ogólnego certyfikatu ECDL do charakteru pracy i potrzeb nauczycieli. 

Zapraszamy do dyskusji nad standardami. Dokument z tekstem standardów znajduje się na forum pod adresem http://www.ucntn.umk.pl/FEI/. Po wybraniu tam odpowiedniej dyskusji, pojawią się wątki. W wątku przypiętym znajduje się plik z tekstem standardów. Swoją wypowiedź proszę umieścić w odpowiedniej grupie dyskutantów. 

Dyskusja na forum EduNews wielokrotnie odnosiła się do przygotowania nauczycieli w zakresie posługiwania się technologią w pracy z uczniami i we własnym rozwoju. Od nauczycieli oczekuje się, że będą m.in. wspierać u uczniów zintegrowane z technologią kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i współpracy w ramach projektów oraz rozwój działań kreatywnych i innowacyjnych. Powinnością nauczyciela dzisiaj jest również stworzenie uczniom warunków, w których kształcenie będzie przebiegać także poza ścianami klas i murami szkół i będzie otwarte na korzystanie z nieograniczonych możliwości rozwijających się technologii i zasobów cyfrowych. Ta transformacja jest niezbędna by zapewnić, że uczniowie zostaną odpowiednio przygotowani do kształcenia się, życia i pracy dzisiaj i w przyszłości. 

Współcześni uczniowie myślą i zachowują się inaczej niż uczniowie sprzed ery cyfrowej, i na ogół inaczej niż ich nauczyciele. Szybkość zmian w technologii i ułatwiony dostęp do różnych mediów zmienia oczekiwania uczniów względem nauczycieli i tego, czego mają i chcą się uczyć. By spełnić te oczekiwania uczniów, nauczyciele potrzebują umiejętności i wsparcia technologii, by dostosować się do wyobrażeń uczniów a z drugiej strony – umieć lepiej angażować ich do działań edukacyjnych. 

W standardach uwzględniono wpływ technologii na rozwój metod kształcenia, sylwetkę ucznia ery cyfrowej narażoną na zagrożenia wychowawcze, postępujące poszerzanie się teatru edukacji poza mury szkoły na globalne środowiska uczących się oraz przygotowanie uczniów do ustawicznego kształcenia się przez całe życie. Standardy uwzględniają również wskazania podstawy programowej odnoszące się do kształtowania kreatywności uczniów i wspierania edukacji technologią informacyjno-komunikacyjną. Technologia wzbogaca także warsztat nauczyciela w pracy administracyjnej i organizacyjnej oraz we własnym rozwoju zawodowym. 

Standardy zostały zgrupowane w pięciu obszarach. W szczególności, nauczyciel:
1.  Inspiruje i angażuje uczniów do kształcenia się i kreatywności.  
2.  Promuje i kształtuje u uczniów postawę obywatelską i odpowiedzialność w świecie mediów cyfrowych. 
3.  Stosuje i rozwija swoje metody kształcenia i oceniania z użyciem technologii. 
4.  Pracuje i uczy w środowisku technologii.  
5.  Angażuje się w profesjonalny rozwój. 

Dla każdego ze standardów określono kryteria osiągnięć (wskaźniki) na dwóch poziomach rozwoju kompetencji – podstawowym i zaawansowanym. Na poziomie podstawowym oczekuje się, że nauczyciel celowo i efektywnie stosuje technologię dla unowocześnienie swojego warsztatu pracy edukacyjnej i zwiększenia osiągnięć uczniów. Na poziomie zaawansowanym zaś nauczyciel powinien stosować technologię dla poprawy osiągnięć uczniów, poszukiwać i stosować technologię, aby zmienić sposób nauczania i kształcenie się uczniów, angażować uczniów do działań kreatywnych i innowacyjnych oraz do współpracy z innymi uczniami.  

Prezentowane standardy są wyrażone w języku czynności nauczyciela w odniesieniu do działań swoich i uczniów. Stąd wynika, że miejscem weryfikacji tych standardów powinna być klasa i zajęcia z uczniami, a więc miejsce pracy nauczyciela. Stawia to odpowiednie wymagania przed systemami kształcenia, szkolenia i doskonalenia nauczycieli oraz systemami certyfikowania umiejętności nauczycieli, zgodnych z proponowanymi standardami. 

Jednym z głównych celów nowych standardów jest wskazanie nauczycielom umiejętności, które w konsekwencji mogą doprowadzić do zmian w pracy uczniów w klasie i poza nią, gdyż zarówno szkolenia jak i certyfikowanie, oparte na tych standardach, powinno się odbywać w ścisłym związku w relacji uczniowie-nauczyciel. Mamy także nadzieję, że standardy wpłyną na wywołanie odpowiednich mechanizmów w relacji technologia-kształcenie, sprzyjających wykorzystaniu technologii do podnoszenia osiągnięć uczniów oraz edukacyjnego wykorzystania technologii. 

Autorzy standardów będą wdzięczni za przekazanie na forum wszelkich uwag na ich temat. 

Maciej M Sysło, profesor, Uniwersytet Wrocławski i UMK w Toruniu. Kieruje zespołem przy PTI, zajmującym się opracowaniem standardów przygotowania nauczycieli w zakresie technologii i informatyki