Pomóżmy dzieciom wejść odważnie w przyszłość

fot. Fotolia.com

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Nie każmy uczniom wybierać zawodu już w szkole. Mówmy o tym, że mają jakieś kompetencje - piszą autorzy rekomendacji „PowerED 2021: Doradztwo zawodowe w wyrównywaniu szans edukacyjnych”. W powstanie dokumentu zaangażowało się ponad 90 ekspertów i ekspertek - nauczycieli, samorządowców, przedstawicieli organizacji pozarządowych, a także sektora przedsiębiorstw. Publikacja wskazuje konkretne działania z zakresu doradztwa zawodowego, które są możliwe do wdrożenia w każdej szkole od zaraz, w ramach obowiązującego prawa.

  • W 2018 r. Rozporządzenie MEN wprowadziło obowiązek realizacji zajęć z preorientacji zawodowej, orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego we wszystkich placówkach oświatowych, od przedszkoli po szkoły ponadpodstawowe[1].
  • Aż połowa chłopców i dziewczynek w Polsce chce pracować w jednym z 10 najbardziej popularnych zawodów dla swojej płci (np. jako lekarz, nauczyciel, policjant), nie biorąc pod uwagę setek innych dostępnych możliwości[2].
  • Co trzeci respondent badania Bilans Kapitału Ludzkiego w 2019 r. wyraził niezadowolenie z dokonanych w przeszłości wyborów edukacyjno-zawodowych[3].

W szerokim gronie ekspertów dokonaliśmy diagnozy stanu doradztwa zawodowego w systemie oświaty i odkryliśmy, jak wiele jest jeszcze do zrobienia - podkreśla Marta Wrzosek, doradczyni zawodowa i pedagog z zespołu fundacji Katalyst Education, inicjatora PowerED. Tworząc rekomendacje najbardziej zależało nam na ich praktycznym wymiarze. Mam nadzieję, że wypracowany przez nas materiał rozpocznie w całym kraju dyskusje między organami prowadzącymi, szkołami a rodzicami i pozwoli odkryć, jakie znaczenie doradztwo zawodowe ma dla przyszłości obecnych uczniów.

W gronie ekspertów, którzy współtworzyli dokument, znaleźli się przedstawiciele m.in. Instytutu Badań Edukacyjnych, Stowarzyszenia Doradców Szkolnych i Zawodowych Rzeczypospolitej Polskiej, Ośrodka Rozwoju Edukacji, ośrodków doskonalenia nauczycieli z całej Polski, uczelni kształcących przyszłych doradców zawodowych, samorządowych biur edukacji, szkół i poradni pedagogicznych, a także ogólnopolskich NGO-sów (m.in. Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, Stowarzyszenia Dobra Edukacja, Fundacji Szkoła z Klasą, Fundacji Centrum Edukacji Obywatelskiej) oraz biznesu.

Podobnie jak przed rokiem, podczas pierwszej edycji PowerED[4], zależało nam na wspólnym głosie ponad sektorami - tłumaczy Andrzej Pieńkowski z Katalyst Education, współautor dokumentu. Na co dzień tworzymy Mapę Karier, bezpłatne narzędzie, które ułatwia i uatrakcyjnia wprowadzanie treści doradczych w szkołach. Dostrzegamy jednak wyzwanie związane z podnoszeniem prestiżu doradztwa zawodowego, z koniecznością stworzenia ram organizacyjnych i strategicznych dla wspierania młodych ludzi w projektowaniu kariery. Jesteśmy przekonani, że dostrzeżenie znaczenia doradztwa zawodowego jest szansą na to, by otworzyć szkołę na środowisko zewnętrzne. I do tej otwartości zachęcamy szkoły w publikacji.

Zalecenia wypracowane przez ekspertów zostały zebrane w 5 rekomendacji:

  • Przystosowanie szkół do roli lokalnych centrów doradztwa zawodowego.
  • Tworzenie sieci wsparcia wokół szkół.
  • Umożliwienie dzieciom i młodzieży poznania rynku pracy z bliska i od wewnątrz.
  • Dostosowanie programu i metod nauczania do wymagań współczesnego świata.
  • Udostępnienie indywidualnego doradztwa dla każdego ucznia.

Każda z propozycji poparta jest przykładami konkretnych działań, które mogą podjąć samorządy, firmy i szkolna społeczność, by wspierać uczniów w rozwijaniu potencjału i w zapobieganiu niepowodzeniom karierowym. Autorzy podejmują wątki związane m.in. z diagnozowaniem zasobów i talentów, samooceną uczniów, poznawaniem zawodów, budowaniem sojuszy wokół szkoły, kontekstualizacją podstawy programowej, kształtowaniem kompetencji kluczowych, a także zaangażowaniem rodziców.

Rekomendacje „Doradztwo zawodowe w wyrównywaniu szans edukacyjnych” można pobrać ze strony: www.power-ed.pl.

Przypisy:

[1] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego.
[2] zob. Dream Jobs? Teenagers' Career Aspirations and the Future of Work, OECD, 2020, link.
[3] Bilans Kapitału Ludzkiego. Raport podsumowujący wyniki badań 2019–2020, PARP, 2021, link.
[4] PowerED 2020. Cyfrowe zasoby w wyrównywaniu szans edukacyjnych. Katalyst Education, 2021, link.

 

(Źródło: Fundacja Katalyst)