Sześć rad do tworzenia pytań kluczowych

fot. Fotolia.com

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Podstawowym problemem każdego nauczyciela jest zainteresowanie uczniów nauką. Jednym z efektywnych sposobów jest tworzenie pytań kluczowych, takich pytań, które zainteresują uczniów tematem.

Warunki dla pytania kluczowego:

  • Pytanie kluczowe przede wszystkim powinno być otwarte. Jeśli nie jest sformułowane jako pytanie otwarte, to warto do niego dodać polecenie uzasadnienia odpowiedzi. Czyli:
    Czy jest tak, czy nie tak. Swoją odpowiedź uzasadnij.

Unikamy sytuacji, gdy uczeń zgaduje odpowiedź lub wybiera spośród podanych propozycji.

  • Odpowiedź na pytanie nie może być oczywista lub łatwo znajdywana w internecie. Odpowiedź ma wymagać od ucznia myślenia.
  • Pytanie kluczowe jest związane z celem lekcji, a wręcz pomaga ten cel osiągnąć. Mówimy, że dobre pytanie kluczowe prowadzi lekcję od zadania pytania, aż do uzyskania na nie odpowiedzi.
  • Dobrze jest, gdy pytanie dotyczy rzeczywistych problemów, wtedy jest większa szansa, że zainteresuje uczniów.

Cztery powyższe punkty mogą stanowić listę do sprawdzenia – czy moje pytanie jest kluczowe.

6 wytycznych dla pytań kluczowych

1. Zacznij od celu lekcji

Zadaj sobie pytania:

  • Czego chcę nauczyć moich uczniów?
  • Dlaczego chcę, tego uczniów nauczyć?
  • Co jest w tym temacie intersujące?

Możesz wykorzystać wspomnienie tego, co było dla ciebie intersujące, gdy poznawałeś ten temat. Można też zasięgnąć opinii innych np. absolwentów lub sprawdzić z uczniami, czy pytanie ich interesuje.

2. Twórz wyzwanie

Zastanów się jaki problem łączy się z tematem zajęć. Co muszą uczniowie wiedzieć i do czego muszą mieć dostęp, aby mogli problem rozwiązać?

Problem powinien być widoczny w pytaniu. Wtedy nadaje sens poszukiwaniom odpowiedzi.

3. Miej na uwadze myślenie

Zastanów się, czy rozwiązując problem i odpowiadając na pytanie, uczniowie będą zachęceni do kreatywnego myślenia.

Odpowiedź nie powinna być do znalezienie w internecie lub w innych źródłach, to uczeń ma dojść do niej sam lub w grupie i umieć uzasadnić swoją drogę myślenia.

4. Proponuj uczniom poszukiwanie odpowiedzi w grupach

W grupie z innymi uczniami istnieje możliwość współpracy i korzystania wzajemnie z zasobów. Wspólna praca jest znacznie bardziej inserująca niż praca w samotności.

5. Dopuszczaj różne drogi dochodzenia do rozwiązań

Każda propozycja uczniowskich rozwiązań jest dobra i warta rozpatrzenia. Nie dąż do jedynego prawidłowego rozwiązania. Jeśli dasz uczniom swobodę propozycji, to zaskoczą cię swoim myśleniem. A jeśli odpowiedź nie będzie prawidłowa, to też bardzo dobrze, bo uczniowie uczą się, że błąd jest nieodzownym elementem uczenia się.

6. Zastanów się, czy pozyskanie odpowiedzi jest dla uczniów w ogóle możliwe

Czy wiedza i umiejętności uczniów pozwalają na udzielenie odpowiedzi.

Nie może być tak, że uczniowie starają się uzyskać odpowiedź, a nie mają odpowiednich dla niej zasobów. To owocuje frustracją.

Można dochodzić do rozwiązania etapami, z wykorzystaniem wskazówek, ale koniec musi być w zasięgu możliwości.

 

Notka o autorce: Danuta Sterna – była nauczycielka matematyki i dyrektorka szkoły, ekspertka merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS) (prowadzonym przez CEO i PAFW), autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach. Niniejszy wpis pochodzi z jej bloga w partnerskiej platformie Edunews.pl – www.osswiata.pl.

Inspiracja artykułem "6 steps writing essential questions" z bloga Wabisabi Learning.

  

PRZECZYTAJ TAKŻE:

>> Pytania kluczowe

>> Pokazać uczniowi piękno myślenia

>> Jak skorzystać z visible thinking routines w praktyce szkolnej