O robieniu filmu, czyli notatki dla młodego reżysera (2)

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times
media i edukacjaKręcenie filmu może być dla każdego niezwykłą, pełną emocji przygodą, pretekstem do poznania drugiego człowieka, rozmowy z nim, albo też głębszym spojrzeniem na otaczający nas świat i zmiany, jakie wokół nas następują. W drugiej części Piotr Stasiak, omawia proces tworzenia filmu, doradzając w jaki sposób przygotować się do kręcenia filmu i jakich używać narzędzi.
 
Kilka istotnych podpowiedzi:

»  Poszukiwanie tematu. Szukaj tematów blisko siebie: muszą być ciekawe dla widza, ale pamiętaj, że zbytnia egzotyka jest ciekawa tylko przez kilkanaście sekund. Film zazwyczaj musi opowiadać o czymś co dotyczy nas wszystkich. Pamiętaj o uniwersalności tematu. Staraj się wejść jak najgłębiej w temat swojego filmu. 
»  Dokumentacja. Dowiedz się o swoim bohaterze jak najwięcej, przeprowadź wywiad, pobądź z nim kilka godzin bez kamery. Nagraj materiał i zobacz czy ten temat jest filmowy – tzn. czy oglądając na ekranie też jest ciekawy. 
»  Scenariusz. Napisz scenariusz filmu. Po kolei - co zobaczymy w filmie, skąd dokąd będzie przebiegać akcja. Co będzie punktem kulminacyjnym. Wszystko podporządkuj temu głównemu tematowi np. opowieść o dwójce chłopaków zakładających radio w internecie może być pretekstem do opowiedzenia o trudach przyjaźni. Wciąż pamiętaj o głównym temacie filmu - w scenariuszu umieść tylko te sceny, które dotyczą tego tematu. To ułatwia realizację zdjęć. Nie kręcimy wtedy wszystkiego, mamy rodzaj przewodnika. Nawet jeśli później, podczas realizacji zdjęć i montażu odejdziemy od scenariusza, to mimo wszystko będzie on dla nas niezwykłą pomocą. 
»  Realizacja zdjęć. Skorzystaj z pomocy osoby, która ma jakieś doświadczenie np. w fotografii – potrafi dobrze kadrować, operuje światłem. Pamiętaj jednak, że film to nie fotografia, ujęcia muszą być skupione na wydarzeniu, twarzy – trwać minimum kilka, kilkanaście sekund. Lepiej nagrać dłuższe ujęcie i później je skrócić. Nie „lataj” kamerą. Stosuj, jeśli tylko możesz, statyw. Zbyt poruszone zdjęcia z ręki zazwyczaj bardziej przeszkadzają w śledzeniu akcji. Zadbaj o dobry dźwięk. Jeśli nagrywasz wywiad, zadbaj by nagrać go w kompletnej ciszy – wyłącz telewizor, lodówkę, zamknij okno. Pamiętaj zawsze o czym chcesz opowiedzieć i nagrywaj sceny z perspektywy tematu i pod jednym kątem. Posłuchaj swojej intuicji. Im lepiej się przygotujesz do zdjęć, tym bardziej będziesz pewny siebie i bardziej będziesz mógł posługiwać się intuicją na planie! 
»  Montaż. Konsultuj swoje poczynania, pokazuj kolejne wersje montażowe innym osobom, słuchaj uważnie co z tego zrozumieli. Jest dużo metod montażu. Przed montażem na komputerze - pomontuj film w głowie albo na papierze. Pierwsza wersja filmu to ułożone mniej więcej w kolejności najlepsze fragmenty materiału. Obejrzyj je i zobacz, czy rodzi ci się w głowie koncepcja filmu. Odrzucaj bez skrupułów piękne ujęcia, które jednak nie mają związku z głównym tematem filmu! 
»  Postprodukcja. Nie przesadzaj z efektami specjalnymi. Naucz się opowiadać w prosty sposób. Popraw kontrast, balans bieli, wyrównaj poziom dźwięku. Bądź skromny w napisach. Zamiast „reżyseria” napisz np. „realizacja”. 

I na koniec kilka uwag na temat sprzętu:

Kamera DV, HDV – proponuję kamery, które nagrywają na kasetach miniDV – zawsze możemy sięgnąć do materiału filmowego, mamy większą pewność, że nie skasuje się, nie stracimy wszystkich danych w przypadku przepalenia dysku. Nie mamy też problemów z różną kompresją materiałów, a co za tym idzie, z ich jakością. Jeśli czujesz, że dasz radę opanować jakość dysków możesz spróbować z kamerami z twardym dyskiem.

Mikrofon z wyjściem mini jack. Mikrofony wbudowane w kamery nie nadają się do realizacji filmów, zbierają przypadkowe dźwięki, czasem np. pochodzące od samego operatora. Potrzebny jest więc prosty mikrofon. Wiele prostych kamer nie ma oddzielnego wejścia na mikrofon – kupując kamerę sprawdź czy posiada to wejście.

Statyw. Wystarczy prosty statyw fotograficzny (jeśli dysponujemy lekką kamerą). Zasada jest taka – im cięższy statyw - tym lepiej. Statywy zbudowane z rurek są bardziej stabilne.

Programy do montażu – można znaleźć w internecie (darmowe programy np. nawww.dobreprogramy.pl, czasem dołączane do kamer).

Ponadto potrzebny będzie komputer, kabel Fire Wire oraz dużo miejsca na dysku lub np. dysk zewnętrzny (o pojemności min. 500 GB).

Piotr Stasik – reżyser filmów dokumentalnych, członek Zespołu Filmowego Paladino, od kilku lat prowadzi autorskie warsztaty filmowe (m.in. w ramach projektu Przedszkole Filmowe w Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy oraz w ramach projektów Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”)