Społeczność w klasie

fot. Fotolia.com

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Jednym z warunków powodujących zaangażowanie uczniów w naukę jest poczucie wspólnoty. W klasie, gdzie uczniowie czują się doceniani, lubiani, zauważani i gdzie rówieśnicy stanowią jedna drużynę jest odpowiednim środowiskiem do nauki.

Mogłoby się wydawać, że takie stworzenie takich warunków, zależy od uczniów, a nie od nauczyciela. Albo że można uzyskać drużynę, do której należy tylko część uczniów. Obie te opinie nie są prawdziwe.

Uczniowie spędzają prawie jedną trzecią swojego dnia w szkole. To dużo czasu! Rolą nauczyciela jest zaproszenie do wspólnoty wszystkich uczniów.

Jak tworzyć tę wspólnotę?

1. Możliwość wyboru

Oferowanie możliwości wyboru jest jednym z najprostszych sposobów zachęcania uczniów do zaangażowania się w życie klasy. Niestety, wielu uczniów w szkole oświadcza, że nie widzą żadnych możliwości wyboru, że szkoła jest miejscem, gdzie dorośli o wszystkim decydują. Za to nauczyciele uważają, że dają uczniom wybór, na przykład uczniowie mogą nie odrabiać prac domowych i otrzymać ocenę niedostateczną. Takie rozumienie wyboru nie jest właściwe.

Poczucie braku wyboru jest przygnębiające i frustrujące dla każdego. Ale, jak się zastanowić, to w szkole mamy miejsce na wybór. Jedną z okazji jest umożliwiania uczniom podejmowania decyzji na przykład – w jaki sposób zaprezentują zdobytą przez siebie wiedzę. Uczniowie mogliby sami wybrać, czy napiszą referat, czy zrobią prezentacje, czy napiszą test.

Można zaoferować uczniom różne opcje przy każdym wykonywanym zadaniu i pozwolić im zdecydować.

Czym więcej możliwości wyboru, tym większe poczucie przynależności do klasy.

2. Głos uczniów

Wysłuchanie głosu uczniów i dawanie im wyboru, nie oznacza pozbywania się możliwości decyzji. Zawsze ostateczną decyzje podejmuje nauczyciel. Słuchanie opinii uczniów powoduje, że uczestniczą w procesie podejmowania decyzji i przejmują część odpowiedzialności.

Warto poruszać z uczniami temat uczęszczania do szkoły – dlaczego, po co? Taka dyskusja uświadamia uczniom, że uczenie się jest w ich rękach.

3. Budowanie odpowiedzialności

Dobrym sposobem na budowanie odpowiedzialności jest zapewnienie każdemu uczniowi możliwości bycia liderem w swojej klasie. Warto do tego dążyć już od pierwszych lat pobytu uczniów w szkole.

Można wyznaczać tymczasowych liderów – osoby dyżurne i odpowiedzialne za porządek w klasie lub za inne zadania. W jednym dniu kilka osób może mieć przydzielone odpowiedzialne zadania. Dobrze, aby każdy uczeń pełnił rolę lidera choć raz w tygodniu.

Można bardziej ustruktalizować pełnienie ról liderskich, poprzez określenie różnych funkcji w klasie. Może to być na wzór działania rządu lub np. władz uczelnianych.

Celem jest tworzenie w klasie społeczności uczącej się. Jeśli to się uda, to z korzyścią dla uczniów i dla nauczyciela.

 

Notka o autorce: Danuta Sterna jest byłą nauczycielką matematyki i dyrektorką szkoły, ekspertką merytoryczna w programie Szkoła Ucząca Się (SUS), prowadzonym przez CEO i PAFW. Autorka książek i publikacji dla nauczycieli, propaguje ocenianie kształtujące w polskich szkołach, prowadzi też swoją stronę: www.oknauczanie.pl. Niniejszy post ukazał się w partnerskim serwisie Edunews.pl - www.osswiata.pl. Inspiracja artykułem Barbary Blackburn z MiddleWeb.com.