Bożonarodzeniowy czas... Każdy pretekst jest dobry, by budować pozytywne relacje. Szkoła jest swego rodzaju poligonem. To tu młodzi ludzie doświadczają radości, ale częściej (niestety) porażek i smutków. Patrzę na młode pokolenie i coraz częściej dostrzegam, jak bardzo są pogubieni, jak rzeczywistość edukacyjna nie współgra z tym, czego oczekuje się od nich życiowo.
Kiedy rzeczywistość puka do drzwi…
Zaplanowałam, że wpis ten będzie pozytywnym, radosnym akcentem. Zależało mi na tym, by pokazywać, jak potrafimy wspierać dzieciaki, budować ich poczucie własnej wartości. Jak, współpracując ze środowiskiem rodzinnym, rozwijamy pasje i zainteresowania młodych ludzi. Tego chciałam, a później trafiłam na <ten> tekst… i magia świąt prysnęła jak bańka mydlana. Polska drugim w Europie krajem pod względem liczby samobójstw popełnianych przez nastolatki. Niemożliwe? A jednak…
Codziennie spotykam się w szkole z młodzieżą. Po przeczytaniu artykułu przyglądam się każdemu z osobna, mając z tyłu głowy uporczywe pytanie: czy to właśnie ta osoba, która potrzebuje pomocy? Co mogę zrobić, by ochronić kogoś przed pojęciem ostatecznych i nieodwracalnych kroków? Czy w ogóle coś mogę?
Przyznam szczerze, że wielokrotnie dopada mnie poczucie kompletnej bezsilności. Nie potrafię nawet zliczyć przegadanych (indywidualnie i grupowo) godzin. Dyskusji, w których młodzi ludzie podkreślają, że są zmęczeni wszechogarniającym pędem, wygórowanymi oczekiwaniami i ambicjami dorosłych. Z drugiej strony brakuje im poczucia sprawczości, samodzielności i odpowiedzialności za własny los. Często wykonują zalecenia dorosłych (choćby te w zakresie poprawiania ocen, nawet tych dobrych na jeszcze lepsze) nie dlatego, że wynika to z ich potrzeby, ale dlatego, że są do tego zmuszani (więcej na ten temat możecie przeczytać <tu>). Ocenoza. Jakby od tego, czy młody człowiek przyniesie do domu czwórkę, czy szóstkę zależało co najmniej jego życie. A i szkoła nie pozostaje zupełnie bez winy. Testy, zadania, klasówki, odpytki… Czy od samego mierzenia przyrostu wiedzy zacznie ona przyrastać? Wątpię.
W trosce o przyszłość narodu?
Rozumiem argumenty, w myśl których dobre stopnie to lepsza przyszłość. Mam tylko poczucie, że nikt z nas nie jest w stanie tej przyszłości przewidzieć. Czy nie warto zatem wymagać od dzieci, by były przyzwoitymi ludźmi, zamiast zapamiętywania stosów nieprzydatnych życiowo informacji?
Bardzo pracuję nad tym by znaleźć „światełko w tunelu”. Staję przed moimi uczniami i staram się swoją postawą udowodnić, co w życiu jest ważne. Czy nie jestem nauczycielem wymagającym? Nic z tych rzeczy. Moi podopieczni nie są w żadnej mierze zwolnieni z opanowania podstawowego materiału, obowiązującego na określonych poziomach edukacji. Zdaje się, że radzą sobie z tym nawet całkiem nieźle (staram się, w gruncie rzeczy, nie przeszkadzać im w zdobywaniu wiedzy, a jeśli to konieczne, stanowię pomoc).
Miej gest
Doraźnie zajmuję się jednak tym, co w mojej ocenie jest istotne. Obecnie wyplatam choinki z makramy. Po co? By choć tym drobiazgiem, niewielkim wydawałoby się gestem, pokazać, że szkolne dzieci są dla mnie ważne. Że zależy mi na nich, że dostrzegam ich obecność. Co zrobić, przecież spędzam z nimi większą część mojego życia (taka prawda), ważniejsze jest jednak to, że to oni widzą mnie niejednokrotnie częściej, niż własnych rodziców (policzcie sobie, ile czasu młodzież spędza w szkolnych murach, a ile w domowych pieleszach).
Gdy patrzę na gesty, podobne do moich, uświadamiam sobie, że być może niektórzy traktują je jako śmieszne i nic nieznaczące (nawet nie chcę wspominać o dorosłych, pukających się w głowę i pytających z politowaniem: po co ci to wszystko? kto to doceni?). Z drugiej jednak strony, być może dzięki takim drobiazgom ocaleje czyjeś życie.
I tak zupełnie na zakończenie. Czasami mam wrażenie, że chcemy być jak najlepsi w tym, co robimy. I nie ma w tym niczego złego. Warto tylko pamiętać, że oprócz tego, że jesteśmy nauczycielami, rodzicami, uczniami jesteśmy przede wszystkim ludźmi.
Notka o autorce: Joanna Krzemińska jest nauczycielką języka polskiego w Szkołach Prywatnych "Mikron" w Łodzi. Prowadzi własny blog edukacyjny Zakręcony Belfer, w którym ukazał się niniejszy artykuł. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. Licencja CC-BY.
PRZECZYTAJ TAKŻE:
>> Relacje pomiędzy nauczycielem i uczniem