Polacy a lęk przed odłączeniem podczas pandemii

fot. Fotolia.com

Narzędzia
Typografia
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

Zarówno w grupie nastolatków (15-19 lat), jak i młodych dorosłych (20-24 lata) znacząco wzrósł odsetek wysoko "sfomowanych", czyli osób, które odczuwają lęk przed odłączeniem od sieci, informacji, zdarzeń w mediach społecznościowych (od ang. skrótu FOMO - Fear of Missing Out). Opublikowany kilka dni temu w sieci Raport jest efektem trzeciej edycji badań zrealizowanych na reprezentatywnej grupie polskich internautów.

Warto przypomnieć, że wyniki badań z 2018 i 2019 spotkały się z ogromnym zainteresowaniem, budząc dyskusję o dobrostanie cyfrowym Polaków. FOMO okazało się tematem niezwykle aktualnym i ważnym społecznie, nie tylko ze względu na skalę jego występowania, ale też związki z nadmiarowym użytkowaniem smartfonów, internetu i mediów społecznościowych, autokreacją, samooceną, nomofobią[1] i phubbingiem[2]. W trakcie pandemii znaczenie fenomenu – m.in. z racji wymuszonej i przyśpieszonej cyfryzacji życia – przybrało na wadze.

Pandemia to zdarzenie współcześnie bezprecedensowe, bezustannie uderzające w każdą sferę naszego prywatnego i zawodowego funkcjonowania, mówi prof. UW dr hab. Anna Jupowicz-Ginalska, inicjatorka i koordynatorka projektu. Jednym z jej cech i zarazem skutków jest kolosalny wzrost roli mediów cyfrowych, które – jak wcześniej wykazaliśmy – bezsprzecznie wiążą się z FOMO. Do tego doszły takie zjawiska jak infodemia, nie wspominając o silniejszym zagrożeniu nadmiarowym przebywaniem w wirtualnym świecie lub sięganiem po różnego rodzaju używki. W obliczu takich zmian wybór pandemii jako ważnego tła dla analizy FOMO stał się oczywisty.

Tegoroczny raport bazuje na wielowątkowym omówieniu lęku przed odłączeniem w pandemicznym kontekście, nie tylko przedstawiając nowe dane, ale i odwołując się do wyników z 2019 roku. Poza porównaniem teoretycznego ujęcia zjawiska w literaturze naukowej przed i trakcie pandemii, opracowanie prezentuje zmiany w skali: jego występowania (również w perspektywie danych demograficznych – płci, wieku, miejsca zamieszkania), powiązań z nomofobią i zaangażowaniem w użytkowanie mediów społecznościowych i praktyk internautów w utrzymywaniu higieny cyfrowej. Raport zawiera też nowe analizy: relacji FOMO z przeciążeniem informacją i nadmiarowymi zachowaniami, w tym nadużywaniem alkoholu. Pandemia wpłynęła także na dzień fomersa i rekomendację w zakresie cyfrowego dobrostanu.

Nigdy wcześniej nie byliśmy tak zależni od technologii cyfrowej. W trudnym czasie pandemii internet pozwolił nam pracować i uczyć się, podtrzymać ważne dla nas więzi. Postawił jednak przed nami również wyzwania. Cyfrowe przemęczenie, obciążenie nadmierną ilością informacji mocno wpłynęły na psychofizyczną kondycję Polaków. Dbanie o cyfrowy dobrostan, umiejętność budowania zdrowych nawyków związanych z użytkowaniem internetu stały się kompetencjami równie ważnymi jak sama umiejętność korzystania z nowych technologii. NASK na wielu polach angażuje się w dbanie o kompetencje cyfrowe Polaków, ale też w edukację związaną ze wspomnianym dobrostanem. Aby prowadzić skuteczną edukację bardzo ważne jest zbadanie i określenie problemów, potrzeb, deficytów, dlatego z wielką radością włączyliśmy się w kolejną edycję badań nad zjawiskiem FOMO. Jestem przekonany, że wnioski z tego badania pomogą nam jeszcze lepiej działać na polu edukacji cyfrowej – powiedział Wojciech Pawlak, dyrektor NASK Państwowego Instytutu Badawczego.

Zapraszamy do lektury raportu: https://www.wdib.uw.edu.pl/images/fomo2021.pdf 

A dziś - w tym szczególnym dniu - nie zapominajmy, aby się rzeczywiście i głęboko połączyć przy stołach wigilijnych...

 

(Źródło: NASK)