E-learning (e-kształcenie) w edukacji szkolnej

Bez umiejętności związanych z wykorzystywaniem tej technologii nie będzie wkrótce możliwe wykonywanie większości intratnych i interesujących zawodów, uzupełnianie posiadanych kwalifikacji i nabywanie nowych.

Wobec tego oświata staje przed koniecznością przygotowania absolwentów szkół do sprawnego posługiwania się sprzętem i oprogramowaniem komputerowym oraz telekomunikacyjnym, a także zasobami Internetu. Szkoła powinna uczynić technologię informacyjną środkiem wspomagającym kształcenie w ramach większości przedmiotów nauczania. Narzędzia oferowane przez tę technologię powinny stać się typowymi środkami dydaktycznymi.

Edukacja szkolna może skorzystać z możliwości jakie daje e-learning (kształcenie na odległość z zastosowaniem komputerów wraz z oprogramowaniem oraz Internetu). Wiele rozwiązań pochodzących z tej formy kształcenia może z powodzeniem wspomagać tradycyjne lekcje szkolne. Powstanie wtedy coś w rodzaju kształcenia hybrydowego, komplementarnego (blended learning), które skupia w sobie zalety nauczania tradycyjnego i e-learning. Takie połączenie pozwoli zminimalizować niektóre wady systemu klasowo-lekcyjnego.

Przykładem może być problemem związany z brakiem wyrównanego poziomu wiedzy w grupie. W związku z czym nauczyciel zazwyczaj ukierunkowuje się na tzw. przeciętego ucznia. Tracą na tym jednostki poniżej średniej (nie są w stanie nadążyć za materiałem) i powyżej średniej (nudzą się na lekcji, nie wykorzystują swoich możliwości itd.). Innym problemem, w rozwiązaniu którego może pomóc e-learning jest brak czasu na to, by w trakcie lekcji zarówno przekazać niezbędną wiedzę jak i wykorzystać ją do wykonywania różnorodnych zadań oraz należycie utrwalić. W związku z tym lekcje wykorzystywane są głównie do przekazu wiedzy, a kształtowanie umiejętności, ćwiczenie, powtarzanie i utrwalanie spychane jest na pracę własną ucznia.

Kolejne problemy to kształcenie uczniów niepełnosprawnych i chorych, którzy przez dłuższy czas lub w ogóle nie mogą uczęszczać do szkoły, niewielka motywacja wewnętrzna do nauki u większości uczniów oraz nieobecność metod aktywizujących w pracy większości nauczycieli. Takich problemów można wymienić jeszcze więcej. Wszystkie mają jedną wspólną cechę – trudno je rozwiązać w ramach tradycyjnego modelu klasowo-lekcyjnego.

W e-kształceniu kontakt nauczyciela z uczniem możliwy jest za pośrednictwem Internetu i odbywa się w trybie synchronicznym (w czasie rzeczywistym, jednoczesna obecność w sieci ucznia i nauczyciela) lub asynchronicznym (uczeń sam wybiera czas nauki). W warunkach szkolnych przydatny może być tryb asynchroniczny. Posiada on następujące zalety:

Edukacja asynchroniczna jest prowadzona głównie za pomocą specjalnych platform e-learning, czyli oprogramowania komputerowego, które pełni rolę pośrednika pomiędzy uczniem a nauczycielem. Najczęściej jest to połączenie bazy danych zawierającej wiedzę merytoryczną (czasami z dużym udziałem multimediów), modułu poczty elektronicznej, forum dyskusyjnego, czatu, modułu testującego nabytą wiedzę i umiejętności, mechanizmu logowania ucznia oraz elektronicznego dziennika. Uczeń ma dostęp do modułu szkoleniowego (z merytoryczną wiedzą i zadaniami do wykonania) za pośrednictwem standardowej przeglądarki internetowej po zalogowaniu się. Dzięki poczcie elektronicznej ma możliwość utrzymywania kontaktu z nauczycielami i innymi uczniami. Tą drogą dostarcza nauczycielowi swoje prace i otrzymuje ich recenzje. Nauczyciel zaś ma dostęp do modułu administracyjnego, w którym dokonuje zapisu uczniów oraz monitoruje ich aktywność i postępy w nauce. Także proces tworzenia struktury szkolenia i umieszczania w nim konkretnych materiałów merytorycznych przebiega sprawnie dzięki mechanizmom tego modułu. Kontrola postępów ucznia możliwa jest dzięki rozbudowanym testom.